Uluslarası tedarik zincirindeki aksamalar, çip ve Rusya-Ukrayna savaşıyla ayyuka çıkan güç krizi üzere nedenlerle gelişmiş ülkeler dahil olmak üzere dünya enflayson sorunu yaşıyor. Merkez bankaları da para siyasetlerini mevcut şartlarına nazaran belirliyor. Enflasyon dalgasında alabora olmak istemeyen ekonomiler yelkenini faizle doldurma arayışında. Faiz artışını sürdüren Amerika Merkez Bankası (Fed) ise piyasaları etkilemeye devam ediyor. Avrupa Merkez Bankası (ECB) de faiz artırımı siyaseti izliyor.
FED FAİZ ARTIŞINI SÜRDÜRECEK
Amerika’da enflasyon beklentilerin üzerinde artıyor. Ağsutos ayında enflasyon aylık bazda yüzde 0,1 artarak yıllık yüzde 8,3’e yükseldi. Beklenti ise yüzde 8,1’di. Fed ise mart ayında yükselmekte olan enfşasyona karşı birinci faiz artışını gerçekleştirdi. 3 yılın akabinde birinci kere mart ayında 25 baz puan faiz artırdı. Mayız ayında ise 50 baz puan faiz artıran Fed 2000 yılından bu yana en yüksek faiz artışına gitmiş oldu. Fed’in siyaseti eylül ayına kadar devam etti. Enflasyonun beklenenden yüksek gelmesi üzerine dün faiz kararını açıklayana Fed 75 baz puanlık artışa gitti. Böylelikle faiz yüzde 3,25’e yükseldi. Yıl sonu faiz beklentisi ise yüzde 4,4 oldu.
Fed faiz artışları doların elini güçlendiriyor. Dolar/Euro paritesinideki artış sürüyor. 1 Euro 0,98 dolar.
AVRUPA MERKEZ BANKASI TARİHİNDE BİR İLK
Avrupa Merkez Bankası (ECB) de faiz artışında bulunuyor. ECB enflasyonla uğraş kapsamında eylül ayında 75 baz puanlık faiz artışı gerçekleştirdi. Bu oranda faiz artışı ECB’nin kuruluşundan bu yana birinci kez gerçekleşiyor. ECB faizi şu anda yüzde 1,25 ve artışın devam edeceği belirtiliyor. ECB 11 yıl sonra birinci kez faiz artışına başladı.
İSVİÇRE MERKEZ BANKASI EKSİDEN POZİTİFE
İsviçre Merkez Bankası (SNB) de 2014 yılından bu yana birinci kez negatiften müspet faize geçti. SNB faizi -0,25 iken bugün yapılan toplantı sonrası faiz 75 baz puan artırıldı. Piyasaların beklentisi istikametinde faiz yüzde 0,50’ye çıkarıldı. Faiz artırımlarına başlamadan evvel SNB faiz oranı yüzde -0,75 düzeyindeydi. SNB son 25 toplantısında bu seviyeyi korumuştu.
Öta yandan SNB, enflasyon beklentisini bu yıl için yüzde 2,8’den yüzde 3,0’e, gelecek yıl için yüzde 1,9’dan yüzde 2,4’e ve 2024 yılı için yüzde 1,6’dan yüzde 1,7’ye yükseltti.
İNGİLTERE MERKEZ BANKASI’NDAN 27 YILIN EN YÜKSEK ARTIŞI
İngiltere Merkez Bankası (BoE), ağustos ayında 50 baz puanla 27 yılın en yüksek artışını gerçekleştirdi. Böylelikle faiz 1,75’e yükseldi. İngiltere enflasyonun gelecek ay 13,3 ile tepe yapması bekleniyor. BoE yeni faiz kararını bugün saat
PERU MERKEZ BANKASI’DAN 12 AYDIR ARALIKSIZ ARTIŞ
Peru Merkez Bankası (PCRB), geçen ağustos ayında başladığı faiz artışına 12 ay aralıksız devam etti. Faizler yüzde 0,25 seviyesindeyken artışa başlayan PCRB son olarak 50 baz puanlık artışla 6 ayın tepesine çıktı. 12 toplandısa 525 baz puan faiz artışı yapıldı. Böylelikle PCRB faizi yüzde 6’ya kadar çıkardı.
KANADA MERKEZ BANKASI 2008’DEN BU YANA EN YÜKSEĞİ
Kanada Merkez Bankası 2008’den bu yana faizi en yüksek düzeye çıkardı. Eylül ayında 75 baz puan artışa giden Kanada Merkez Bankası böylelikle faizi yüzde 3,25’e çıkarmış oldu.
ARJANTİN MERKEZ BANKASI’NDAN REKOR SEVİYE
Türkiye OECD ülkeleri ortasında en yüksek enflasyona sahip ülke. İkinci sırda ise Arjantin yer alıyor. Enflasyonla uğraş eden Arjantin’in faiz siyaseti ise Türkiye’den değişik. Enflasyonun önünü almak isteyen Arjantin Merkez Bankası faizi 550 baz puan artırarak yüzde 69,50’den yüzde 75’e yükseltti. Banka faiz artışına devam edecek. Arjantin’de enflasyon ağustos ayında yüzde 69,75 olarak gerçekleşti.