ANTALYA –Türkiye Personel Partisi’nin (TİP) Antalya’da birinci sıra milletvekili adayı Yunus Başaran, Maraş merkezli zelzelenin akabinde büyük yıkımın yaşandığı Hatay’daki Dostluk Parkı’nda kurulan partinin uyum merkezinde vazife alıp bölgeye bir konteynır mahalle inşa eden gruptaydı. Zelzele gündemden düşse de o can pazarından çıkanların travmalarıyla yaşamaya devam ettiğini söyleyen Başaran, bölge beşerinin ekmek kadar, su kadar psikososyal takviyeye de muhtaçlık duyduğunu sık sık vurgu yapıyor.
Çocukluk ve birinci gençlik yıllarını Antalya’nın dar sokaklarında geçiren Başaran, Ankara Üniversitesi Rus Lisanı Edebiyatı kısmını kazanıp başşehre gidene kadar eğitimini Antalya’da sürdürmüş. Turizm personeli, 38 yaşında ve 16 yaşından beri sosyalist çabanın içinde. Lakin bu özgeçmişi onu, 14 Mayıs seçimleri öncesi seçmenin tenkit oklarından kurtarmaya yetmedi. Antalya milletvekili adayları listesindeki ismi, TİP’in dört milletvekilinden biri olan Barış Atay’ın önünde yer alınca, bir anda “Kim bu Yunus Başaran?” sorusu toplumsal medyada TT oldu. TİP’li gençlerin esprileriyle yumuşattığı bu reaksiyonlar, kısa müddette hiciv dolu diyaloglara dönüştü. Duvarlara Yunus Başaran grafitileri işlendi, 1 Mayıs’ta gençler kentin sokaklarında ellerinde ‘No pasaran, yes Başaran’ pankartlarıyla yürüdü. Başaran, reaksiyonla başlayıp ilgiye dönüşen seçmenle tanışma sürecini anlattı.
‘ESPRİLİ BİR AKIM OLUŞTU’
Popüler bir ismin önündeki ‘no name’ kişi olmak ne hissettirdi? Başta olumsuz üzere görünen “Kim bu Yunus Başaran?” yansıları, giderek lehinize bir rüzgâra dönüştü. Bu nasıl oldu?
Barış Atay üzere sevilen birinin ikinci sırada olduğu bir listede üstündeki ismi herkes merak etti. Hatta toplumsal medyada biri, “Birinci sırada Lenin var herhalde” yazmıştı. Hatta kim olduklarını bilmiyorum lakin ‘Antalyalı Lenin’ diye hesap bile açmışlar, esprili paylaşımlar yapıyorlar. Bu, biraz Gezi’nin de eseri. Orada da mizahi bir tenkit lisanı vardı. Bu seçime yansımasını yaşamış olduk. Ben bunu yadırgamıyorum. İnsanların, Türkiye’de mücadeleci kimliği ile bilinen Barış Atay’ın önündeki kişiyi merak etmeleri, hatta ona kızmaları son derece olağan. Beşerler beni aday listesinde görünce merak edip araştırdılar. Başta reaksiyon gösterenler oldu. Aslında biraz da reaksiyonla ‘Kim ya bu Yunus Başaran?’ diyenlere, birebir sözlerle karşılık verdi TİP’liler ve esprili bir akım oluştu. Üstüne bir de klip çektik. Birinci sıra adaylığımın uyandırdığı merakı, kendimizi anlatarak değerlendirdik. Biraz da Türkiye Emekçi Partisi’nin alameti farikası bu. Gelen yansıyı seçim kampanyasına dönüştürdük.
Seçmen sizi Antalyalı bir turizm personeli olarak biliyor. Ne iş yaptınız turizmde?
Turizmde işe tıp şirketinde transfer yaparak başladım. Okul bittikten sonra Side, Manavgat, Göynük, Çamyuva ve Tekirova’daki otellerde önbürodan fotoğrafçılığa çeşitli işlerde çalıştım. Pandemiye kadar kesimdeydim. O periyotta turizmde yaşanan sıkıntılar, sabrımı zorlar hale gelmişti. TİP’in de ivme aldığı dönemdi. Parti merkezinden muhtaçlık olduğu söylenince siyasete odaklandım. Aslında milletvekilliği, 6 ay öncesine kadar hiç aklımda olan bir şey değildi. Vilayet başkanlığı yaparken Genel Liderimiz Erkan Baş’la görüştük. Bana, “Yasal mühlet doluyor, istifa et” dedi, o denli istifa ettim. Vilayet başkanlığı, MYK üyeliği, milletvekilliği… Bizim için bunların hiçbirinin bir kutsiyeti yok. Sorun partinin seslenme araçlarını verimli bir halde kullanmak.
‘SANKİ ZEUS’LA OTURUYORLAR’
Antalya’da artık tanınıyorsunuz. Sizi yolda görüp durduranlar, soru soranlar oluyor. ‘Kim bu adam?’ sorularından artık tanınan biri olmaya hangi noktada geçiş yaptınız?
Biz tanınmak için profesyonel ajanslarla çalışmıyoruz, milyon dolarlarımız yok, bir seçim bütçemiz de yok. Bizim örgütlenmemizi halk yapıyor. Olağan bu süreçte ben de daima alandaydım. Sokakta beni daima gördüler, akıllarına kazındım. Çok sayıda bildiri geldi, hepsine tek tek dönüp ileti yazdım. Bu onların çok güzeline gitti. Zira Türkiye’deki siyasetçiler artık ulaşılamaz bir pozisyona oturmuşlar. Kendileri üstte Zeus’la oturuyorlar da aşağıda tebaa varmış üzere. Artık kolay bir irtibata bile hasret kalmışlar. Ben onu gördüm. “Abi karşılık vereceğini hiç düşünmüyordum”, “Bugüne kadar o kadar siyasetçiye ileti attım, birinci kez birisi döndü” üzere tepkilerle karşılaştım.
‘KARŞI ÇIKTIK, İKNA EDEMEDİK’
Aday belirleme sürecinin art planını sormak istiyorum. Antalya listesi nasıl netleşti?
Can Atalay’ın milletvekili seçilirse dışarı çıkacak olmasıydı çıkış noktamız. O toplantıda Barış’tan bu türlü bir teklif geldi. “Biz Can’ı Hatay’dan seçtiririz” dedi. O anda diğer kentlerdeki listeler netleşmiş durumdaydı. Onları değiştirmemek için tekrar Barış’ın aklına gelen bir formüldü Antalya. Burası, İstanbul’un üç bölgesinden sonraki en büyük seçim bölgesi. Ankara üç, İzmir iki, Bursa iki bölgeye bölündüğü için seçmen sayıları Antalya kadar yüksek değil. Aslına bakarsanız Antalya’da bu türlü bir muhtaçlığın, talebin olduğunu da düşünüyoruz. Birinci sırada olmayı da kendisi istemedi Barış. Hem birinci sıranın bir rahatlık yaratacağını hem de burada örgüte haksızlık olacağını düşündü. Biz buna karşı çıktık aslında lakin ikna edemedik. Ancak sonra karşılaştığımız ilgi, bize onun haklı olduğunu gösterdi.
‘EZEN MİSİN YOKSA EZİLEN Mİ?’
Geçmiş seçimler bize gösterdi ki Antalya, sol seçmen kitlesi olan bir kent olsa da ‘solun kalesi’ diyebileceğimiz bir yer değil. Nasıl bir seçim sonucu bekliyorsunuz?
TİP, yalnızca solun o klasik havuzundan beslenmiyor. Bizim bir evvelki seçimde AKP’ye, MHP’ye oy veren üyelerimiz var ve bu doğal bir şey artık bizim için. Partinin olması gereken tabanı çalışanlar. Lakin bunun yanında hiç beklemediğimiz bölümlerden oy vereceğini söyleyen beşerler da var. Bize alıştırılan ve dayatılan kodlar var ve bizim artık bu kodları yıkmamız gerekiyor. Size bir örnek vereyim. İki ay evvel evli bir çift geldi. Bayan, “Ben CHP’liyim. Eşim de AKP’li. Biz konutta CHP-AKP arbedesi yapıyorduk. TİP bizi birleştirdi” dedi. Adam da kaynakçılık yapıyormuş. Geldiler TİP’e üye oldular. Türkiye’de siyaset kamplaşmalar üzerinden kuruldu. Türk müsün Kürt müsün, Alevi misin Sünni misin, dindar mısın laik misin, bunlar yapay ayrımlar. Biz bu yapay bariyerleri kaldırmaya çalışıyoruz. Biz ezerken kimliğimize hiç kimse bakmıyor. Hepimizin pekmez üzere suyunu çıkartıyorlar. Ancak hâkim sınıflar buradan besleniyor. Bizim için tek bir ayrım var. Ezen misin, ezilen misin, bu kadar kolay. Bizim sayımız o yüzden çok fazla.
‘ANTALYALI TAKTİKSEL OY VERİR’
Antalya 17 vekil çıkaracak. Seçimlere Yeşil Sol Parti çatısı altında giren, ittifakta olduğunuz HDP’nin evvelki seçimde bir vekil çıkardığı Antalya’da kemik bir kitlesi var. Antalya’da birinci defa seçimlere girecek TİP, nasıl bir matematik hesapla, “En az iki vekil çıkaracağız” diyor?
Antalya’da son periyotta önemli bir seçmen artışı oldu. Antalya’nın seçmen sayısı 1 milyon 900 bini aştı. Bu, 250 bin yeni seçmen demek. Bu yeni seçmen kitlesinin içinde çok sayıda genç seçmen var ve onlar açısından Türkiye’de siyaset çok yaşlı. Benim yaşım 38 ve bana seçilebilecek yerde olan en genç aday olduğumu söylüyorlar. Ayrıyeten bir evvelki seçim bence artık bir kriter değil. Zira bu beş yılda yaşadıklarımız pişmiş tavuğun başına gelmedi. İnsanlarda çok önemli bir hınç, öfke ve umut arayışı var. Antalya seçmeni taktiksel oy vermeyi çok düzgün bilir. Daha evvel farklı seçimlerde bunu çok kere gösterdi. TİP’in yarattığı tesirin sandıkta değerli bir karşılık bulacağını, burada önemli bir sonuç alacağımızı öngörüyoruz. Biz bu seçimlerde Antalyalı seçmenin Barış Atay’ı Meclis’e göndereceğine sonuna kadar inanıyoruz.
‘BİR TABAN DALGA GÖRÜYORUZ’
Bir argüman ortaya koydunuz. Antalya’da TİP seçimlere giriyor ve bir birincisi gerçekleştirip milletvekili çıkarmayı hedefliyor. Antalya özelinde seçim tahminiz nedir?
Antalya’da muhalefet olarak biz ve Millet İttifakı’nın, Cumhur İttifakı’ndan çok daha fazla vekil çıkaracağını düşünüyorum. TİP olarak önceliğimiz yaptığı fedakarlıktan sonra Barış Atay’ın Meclis’te olmasını sağlamak. Ancak amacımız daha büyük. Bir taban dalga olduğunu da görüyoruz. Ne kadar olduğunu ölçemiyoruz. O yüzden net söyleyemiyorum. Ancak sandıktaki gayemiz iki vekili çıkarmak, üçüncü vekili de zorlamak. Antalya’da birinci kez seçime katılan bir siyasi parti olarak seçim sürecini epey ağır geçiriyoruz. Eşitsiz bir yarış içerisindeyiz. Bir yanda Hazine yardımı alan, varlıklı adayları olan partiler var, bir yanda da yardım almayan ve adaylarını halktan insanların oluşturduğu bir topluluk var. Genel manada gönüllülükle birçok işimizi çözüyoruz. Dayanışmanın önünde hiçbir şey duramıyor.
Antalya’da ne görecek seçmen size oy verdiğinde?
Bir tweet attım ve turizm çalışanı arkadaşlardan problemlerini yazmalarını istedim. Resmen bildiri yağdı. Sayfalarca uzayıp giden turizm problemleri önümüzde duruyor. Turizm kesiminde yaklaşık 1 milyon insan çalışıyor fakat sendikalı insan sayısı yüzde 1 bile değil. Bu beşerler, mevti görüp sıtmaya razı oluyorlar. Bu sistemin değişmesi için çaba edeceğiz. Antalya Türkiye’nin zerzevat meyve muhtaçlığının büyük oranda karşılandığı bir kent. Ancak çiftçi mevcut şartlar nedeniyle üretmese daha karlı hale geliyor. Ortada bir yığın aracı var. Bizim, üreticilerin mallarının direkt halka satışı için kooperatif planımız var. Antalya, Kaş’tan Gazipaşa’ya kadar yağma altında olan bir kent. Dağlarında madenler, kıyılarında işgaller, ormanları yok ediliyor, her tarafı taş ocağı… Antalya Havalimanı’na inerken kente baktığınızda binalar mezar taşları üzere duruyor, yeşil gözükmüyor. Yanlış kentleşme ile Antalya’nın en verimli ovasında, imara açılan tarım topraklarının üzerinde oturuyoruz. İklim değişikliğinin en derin hissedildiği kentlerden birisi burası. Barınma, Antalya’da başlı başına bir sıkıntı haline geldi. Herkes buradan kaçmaya çalışıyor zira bulabileceğiniz en ucuz meskenin kirası 8-10 bin lira. Binlerce öğrenci, bu yıl Antalya’ya üniversite okumaya gelemeyecek. Tüm bu sıkıntıların tahlil için her mecrada uğraş vereceğiz.
‘FARKLI KİTLELERE SESLENİYORUZ’
Emek ve Özgürlük İttifakı’nda bilhassa Antalya’dan farklı aday listesiyle çıkmanızdan kaynaklanan bir rahatsızlık var. Bunun gerçek bir adım olmadığı tarafında cümleler duyduk. Siz ne düşünüyorsunuz bu bahiste?
TİP, Türkiye’de 87 seçim bölgesinin 53’ünde seçime giriyor. İttifakımızı ve durumu gözeterek birçok yerde seçime girmedik. Seçime gireceğimiz yerlere de ittifak ortaklarımızla konuşarak karar verdik. Muhalefet güçlerinin birbiriyle uğraşmasının kimseye yararı yok. Biz bugüne kadar ne kamuoyunda ne de kendi içimizde tartışmalara girmedik. Ortak gayemiz var. O da emekten, haktan yana azamî sayıda vekilin Meclis’e gitmesi. Mesela TİP Burdur’da seçime girmiyor. Zira orada bir evvelki seçimde CHP kıl hissesi bir vekil çıkardı. TİP’in orada alabileceği 5-10 bin oy muhalefete -1, AKP’ye +1 yazdırabilir. Fakat Antalya’da şöyle bir durum var. Birincisi HDP’li arkadaşlarımız, her şartta burada geniş bir potansiyele sahip olduklarını, kâfi oyu alacaklarını söylediler. İkincisi, biz Antalya’da oy alma imkanımızın olduğu farklı bölümler olduğunu biliyoruz, görüyoruz, gelen reaksiyonlardan anlıyoruz. İttifak dediğimiz şey, farklı kaynaklardan bir havuzu besleyen ortak bir alan. Belirli noktalarda tıpkı şeyi düşünen, aşikâr noktalarda da ayrıksı istikametleri olan güçlerin birleşmesi. TİP’in Antalya’da varlığı HDP’ye güç kaybettirmez. Bilakis TİP’in oyları, Emek ve Özgürlük İttifakı’nın Türkiye’deki oyunu yükseltecek.
‘TİP PROFİLİ: SAVLI FAKAT MÜTEVAZI’
Antalya kulislerinde çok konuşulan bir husus var. O da bu seçim sürecinde seçmende oluşan ilgi artışı, TİP cephesinde bir “şımarıklığa” dönüşür mü kaygısı. Partinin Antalya birinci sıra adayı, bu hususta ne düşünüyor?
TİP daima kendini şöyle tanım etti: Biz iddialıyız fakat mütevazıyız. TİP’in bu kadar büyümesinin temel sebebi de insanların vekillerin yüzlerinde gördükleri samimiyet. Aslına bakarsanız siyasette görülen güç zehirlenmesi ya da bir şımarıklık durumu bizde mümkün değil. Bizde oluşmamasının temel sebebi bizim yaslandığımız siyasi yapı. Biz sosyalist insanlarız. Geldiğimiz kültür, kültler yaratan değil kolektif biçimde var olan bir sistem oluşturma niyetini barındırıyor. O denli olmayanları da sistemin dışına atacak düzenekleri var. Bu partide siyaset rant için, makam için yapılmıyor. Bunun en somut örneği Barış Atay’ın adaylık sorunu. Adaylarımız halktan beşerler. Mesela konut probleminden bahsediyoruz, genel liderimiz da kiracı, ben de kiracıyım. Biz de geçim zahmeti çekiyoruz, sıkıntıların birebir içerisindeyiz.
‘LİSTEMİZ PAK, İÇİMİZ RAHAT’
Size Antalya’da gerinizde bir seçmen gücü olduğunu hissettiren ne? Nasıl geri dönüşler alıyorsunuz?
Sokaktan geldik biz, aday tanıtım toplantımıza üç gün içinde hazırlandık, yaklaşık 8 bin kişi geldi. İnsanların gücü çok yüksekti, 500 kişi TİP’e üye oldu o gün. 1 Mayıs yürüyüşümüz de çok kalabalıktı. Bize yalnızca merkezden değil ilçelerden de ulaşan, kendi talebiyle katkı koyan çok destekçimiz var. Bizim imkansızlıklarımızı bilerek, ‘Benim otomobilimi alın, ne lazımsa alın’ diyorlar. Gittiğimiz yerlerde seçmene, “Listelere bakın, sizin hakkınızı savunabilecek kim varsa onlara oy verin” diyoruz. Bizim içimiz çok rahat. Türkiye Personel Partisi’nin burada tertemiz bir listesi var. Barış Atay bize büyük güç veriyor. Turizm çalışanları, etraf savunucusu avukatlar, 6 yıl evvel Finike’de katledilen Ali Ulvi ve Aysin Büyüknohutçu çiftinin kızı Emine Büyüknohutçu var listemizde. Alanda aldıkları tepkiler epeyce yüksek.